Shirika la Umoja wa Mataifa la kiutamaduni na sayansi UNESCO limetangaza kuwa Marekani inapanga kujiunga tena na kulipa zaidi ya $600m kama malipo ya nyuma baada ya mzozo wa muongo mmoja uliosababishwa na hatua ya shirika hilo kujumuisha Palestina kama mwanachama.
Mpango huo unakuja wakati utawala wa Rais Joe Biden unalenga kurejesha uongozi katika mifumo ya kimataifa ambayo Marekani ilijiondoa chini ya ajenda ya Trump ya “Marekani Kwanza”.
Mkurugenzi Mkuu wa UNESCO Audrey Azoulay ametoa kauli hiyo katika mkutano wa wawakilishi kutoka wanachama 193 mabalozi wa nchi wanachama.
Marekani ilimjulisha mkuu wa UNESCO kuhusu mpango wake katika barua iliyoandikwa Alhamisi, afisa wa Wizara ya Mambo ya Nje alisema.
Merika chini ya Trump ilitangaza mnamo 2017 kwamba inajiondoa kutoka UNESCO kwa sababu ya madai ya shirika hilo “upendeleo dhidi ya Israeli.” Kuondoka kwake kulianza mwaka uliofuata.
Biden anataka kuungana tena na baraza la Umoja wa Mataifa huku kukiwa na wasiwasi kwamba kwa kukosekana kwa Marekani, China inaweza kuchukua nafasi ya kwanza katika kuunda sheria za kimataifa kuhusu elimu na akili bandia, Waziri wa Mambo ya Nje Antony Blinken amesema.
Mwaka 2011, Marekani chini ya utawala wa Rais wa zamani Barack Obama, ilikata ufadhili wake kwa UNESCO kupinga uamuzi wa shirika hilo kuidhinisha uanachama kamili wa Palestina.
Washington pia ilipinga vikali wakati chombo hicho kilipitisha azimio mnamo 2016 kukosoa shughuli za Israeli karibu na eneo la urithi wa UNESCO huko Jerusalem.
Utawala wa Trump uliiondoa Merika kutoka kwa mashirika na mifumo kadhaa ya kimataifa, pamoja na Baraza la Haki za Kibinadamu la Umoja wa Mataifa na makubaliano ya hali ya hewa ya Paris.
Mpango uliopendekezwa wa kujiunga tena mwaka wa 2023 utawasilishwa kwa Kongamano Kuu la Nchi Wanachama wa UNESCO kwa idhini ya mwisho.
Beijing haitapinga ombi la Marekani la kujiunga tena, balozi wa China katika shirika la utamaduni la Umoja wa Mataifa alisema Jumatatu.