Familia hizo za Ukrain zilisafiri hadi katika eneo la mapumziko la mlima wa Uswizi kuhudhuria mkutano wa kilele wa kimataifa katika juhudi za kuishinikiza Urusi kumaliza vita vyake nchini Ukraine na kuongeza ufahamu kuhusu wapendwa wao waliopotea, haswa wanajeshi ambao wanaweza kuwa wafungwa wa vita.
Familia hizi, ikiwa ni pamoja na Svitlana Bilous, zinatafuta uungwaji mkono kutoka kwa mataifa mengine yenye nguvu duniani yaliyopo kwenye mkutano huo ili kuishinikiza Urusi kupata taarifa kuhusu watu waliopotea, kuboresha hali za mateka wowote, na kurahisisha kurejea kwao nyumbani.
Familia hizo zinatetea kuzingatiwa kwa Makubaliano ya Geneva kuhusu matibabu ya wafungwa wa kivita na wanatoa wito wa kuchukuliwa hatua mahususi kushughulikia hali ya wale waliofungwa.
Svitlana Bilous, ambaye mume wake Anatoliy alitoweka mnamo Aprili 2023, amekuwa amebeba bega lake la kijeshi na ishara yake ya “Fox” kama ishara ya matumaini ya kurudi kwake salama. Anasisitiza umuhimu wa kupata taarifa kuhusu wafungwa wa vita na kuhakikisha upatikanaji wa mashirika kama vile Kamati ya Kimataifa ya Msalaba Mwekundu (ICRC) katika maeneo yote ya kizuizini. Familia hizo zinadai uwazi na kutendewa haki kwa watu wote waliotekwa wakati wa mzozo huo.
Maafisa wa Ukraine wanakadiria kuwa takriban watu 8,000, wakiwemo raia na wanajeshi, kwa sasa wako chini ya ulinzi wa Urusi. ICRC inafanya kazi kikamilifu kukusanya taarifa kuhusu kundi kubwa la watu 28,000 ambao wamepoteza mawasiliano na familia zao kutokana na mzozo unaoendelea.
Waandamanaji katika mkutano huo wanaangazia madai ya unyanyasaji na kufichwa kwa wafungwa wa Ukraine na Urusi, huku Urusi ikikanusha shutuma hizi na kudai kufuata sheria za kimataifa.
Mfungwa wa Kiukreni aliyerudishwa Illia Illiashenko alishiriki tukio lake la kuhuzunisha la unyanyasaji wa kimwili na kisaikolojia wakati wa kifungo chake mikononi mwa Urusi. Alieleza changamoto wanazokabiliana nazo wafungwa na kueleza matumaini kuwa mkutano huo utapelekea kuboreshwa kwa matibabu yao na hatimaye kuachiwa huru. Familia hizo zinapanga kuendeleza juhudi zao za utetezi kwa kukutana na maafisa wa ICRC mjini Geneva kufuatia mkutano huo.