Mahakama ya kikatiba ya Afrika Kusini imeamua Jumatatu kuwa rais wa zamani Jacob Zuma hakustahili kugombea ubunge katika uchaguzi wa mwezi huu, uamuzi ambao uliangaliwa kwa karibu kwani una uwezo wa kuathiri matokeo ya uchaguzi huo.
Kesi hiyo inatokana na uamuzi wa mwezi Machi wa tume ya uchaguzi ya Afrika Kusini kumfukuza Zuma kwa msingi kwamba katiba inakataza mtu yeyote aliyepewa kifungo cha miezi 12 au zaidi kushikilia kiti cha ubunge.
Mnamo 2021, Zuma alihukumiwa kifungo cha miezi 15 jela kwa kukosa kufika katika uchunguzi wa ufisadi.
Kufungwa kwa Zuma kulizua ghasia huko KwaZulu-Natal, ambapo zaidi ya watu 300 walikufa.
Mwezi Aprili, mahakama ilibatilisha kunyimwa haki hiyo, ikisema kifungu husika cha katiba kinatumika tu kwa watu ambao walikuwa na nafasi ya kukata rufaa dhidi ya hukumu zao, jambo ambalo halikuwa kesi ya Zuma.
Tume ya uchaguzi ilipinga uamuzi huo katika mahakama ya kikatiba.
“Inatangazwa kuwa Bw. Zuma alitiwa hatiani kwa kosa na kuhukumiwa kifungo cha zaidi ya miezi 12, … na kwa hiyo hastahili kuwa mjumbe, na hana sifa za kugombea ubunge wa Bunge, “Mahakama ya kikatiba ilisema Jumatatu katika uamuzi wake.
Zuma, ambaye alilazimishwa kujiuzulu kama rais mwaka wa 2018, ametofautiana na chama tawala cha African National Congress (ANC) na amekuwa akifanyia kampeni chama kipya kiitwacho Umkhonto we Sizwe (MK), kilichopewa jina la mrengo wa ANC ulioundwa na ANC.